Wil je weten hoe vies de lucht is in Utrecht? Dat kan heel eenvoudig door een beetje boomschors te verzamelen. Doe mee met de Plataancheck van klimaatorganisatie Urgenda. Projectleider van de Plataancheck Tsjeard Hofstra vertelt over deze landelijke campagne die in april van start gaat.

Urgenda haalde in 2023 de Plataancheck voor het eerst naar Nederland. Dit citizen science-project is bedacht in Parijs en wordt daar al enkele jaren uitgevoerd. Doordat de plataan elk jaar zijn bast vernieuwt, is vast te stellen hoeveel fijnstof in een jaar tijd is vastgelegd. “Je ontdekt bijvoorbeeld dat de lucht bij verkeerslichten in de buurt viezer is”, zegt projectleider Tsjeard Hofstra. De campagne wordt nu herhaald in 2025.

De Plataancheck is een unieke kans om meer zicht te krijgen op de luchtkwaliteit in Utrecht. In de stad staan op meerdere plekken platanen langs de wegen, zo laat de Bomenkaart van de gemeente zien. Hoe meer bewoners meedoen, hoe beter: vele metingen maken betrouwbare resultaten.

Urgenda is een duurzaamheidsorganisatie die in 2019 een jarenlange rechtszaak won die de Nederlandse staat verplichtte om de CO2-uitstoot met 25 procent te verminderen ten opzichte van 1990. De Hoge Raad stelde dat de overheid meer moet doen om haar burgers te beschermen tegen de gevolgen van de opwarming van de aarde. Het is volgens de rechter in strijd met mensenrechten om dat niet te doen. Directeur Marjan Minnesma noemde de uitspraak destijds een gamechanger. Sindsdien zijn er over de hele wereld rechtszaken aangespannen tegen overheden en bedrijven die te weinig doen om de uitstoot van broeikasgassen te verminderen.

Meet Je Stad Utrecht is een project van Milieucentrum Utrecht (mcu.nl). Bewoners maken hun eigen meetkastjes voor temperatuur, luchtvochtigheid en fijnstof en analyseren in samenwerking met wetenschappers van onder meer Universiteit Utrecht en het RIVM de resultaten (meetjestad.net).

Het Huis van Actief Burgerschap is een plek voor mensen die omkijken naar anderen en zich inzetten voor de leefbaarheid van hun buurt, wijk of stad. Deze plek vind je op de begane grond van Bibliotheek Neude. Samen met actieve burgers uit het hele land gaan we het komende jaar deze plek verder ontwikkelen. Lees hier meer.